Objavljen plan za srpsko "more" - Akumulacija Bogovina planirana na 360 km2, jezero veće od Đerdapskog (MAPA)

Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture oglasilo je rani javni uvid povodom izrade prostornog plana područja posebne namene sliva akumulacije Bogovina.

Prema glavnom projektu iz 2006. godine, površina sliva je 360 km2, a zapremina akumulacije biće 44 miliona m³. Brana koja će se graditi biće betonska, sa kotom krune od 269 m.

Još 2005. najavljeno je da će Srbija, najkasnije za deset godina, dobiti svoje more, jer se se planira izgradnja akumulacije na 400 hektara na vodosistemu Bogovina, što je veća površina od trenutno najvećeg jezera u Srbiji, Đerdapskog, koje ima površinu od 253 km2.

Osnovni razlog za izradu i donošenje Prostornog plana je, kako se navodi, stvaranje uslova za realizaciju nacionalnih interesa u oblasti vodoprivredne infrastrukture na principima održivog razvoja. Prostornim planom utvrdiće se prostor za branu i akumulaciju Bogovina i uspostaviti zone sanitarne zaštite akumulacije, a na osnovu relevantnih rezultata Studije upravljanja akumulacijom Bogovina kao i prateće tehničke dokumentacije čija će se izrada odvijati koordinirano sa Prostornim planom, a koje radi Institut za vodoprivredu Jaroslav Černi.

- Prioritet će biti realizacija sistema akumulacije Bogovina sa pratećom infrastrukturom, u cilju trajnog rešavanja problema akutne nestašice vode, pre svega u gradu Bor uključujući i rastuće potrebe privrede za vodom - piše u dokumentu.

Okvirnom granicom područja prostornog plana obuhvaćene su cele katastarske opštine na području opštine Boljevac, (ukupne površine od oko 471 km2) i to: Bogovina, Valakonje, Ilino, Jablanica, Krivi Vir, Lukovo, Mali Izvor i Mirovo, u kojima je prema podacima popisa 2022. godine živelo oko 3.270 stanovnika.

Sliv akumulacije Bogovina, ukupne površine od 360 km2 obuhvata delove navedenih katastarskih opština, dok vanslivne površine obuhvataju manji deo područja prostornog plana - oko 111 km2.

Nacrtom Prostornog plan Republike Srbije do 2035. akumulacija Bogovina na Crnom Timoku je planirana kao akumulacija prvog nivoa značaja, čija je planirana namena: snabdevanje vodom stanovništva, snabdevanje industrije, zaštita od poplava, oplemenjavanje malih voda, ribarstvo, održivi turizam, energetika.

Predsednik opštine Boljevac Nebojša Marjanović, rekao je nedavno za Ist media da je ovo razvojna šansa ovog dela Srbije, jer bogovinska akumulacija ni na koji način ne bi ugrozila nijednu opštinu u okruženju. Ipak, za sve postoji cena, pa i za ovaj projekat.

Izgradnjom akumulacije neminovno će morati do dođe do preseljenja u široj okolini, a najviše će biti pogođeno selo Mali Izvor.

- Ovim projektom predviđa se sistem za navodnjavanje čitavog područja do Negotina, planira se izgradnja hidrocentrale i fabrike vode, a stvorili bi se uslovi za turizam i veliki privredni razvoj. Sve reke koje bi se ulivale bogate su pastrmkom, pa bi se stvorili i uslovi za ribolovni turizam - rekao je Marjanović.

On navodi da je lokacija buduće akumulacije nedaleko od Valakonjskog brda.

- Koristila bi se izvorišta Crne reke, Radovanske reke, izvorište Lozice kod istoimenog manastira i reke Mirovštica. Sve reke su izuzetno čiste, nemaju zagađivače, i one bi se dalje sabirale u Crni timok. Ovo je vrlo važno strateško područje, jer su sva izvorišta u prečniku od 30 kilometara - naglašava prvi čovek opštine Boljevac.

Podsetimo, Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture raspisalo je javnu nabavku usluge izrade četiri prostorna plana područja posebne namene, a među njima i PPPPN sliva akumulacije Bogovina. Posao je dodeljen Institutu za vodoprivredu Jaroslav Černi, preduzeću Geogis i Institutu za arhitekturu i urbanizam Srbije.